ΕΞΟΡΥΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ; Ούτε να το σκέφτεστε!

Στην Κρήτη της «πράσινης» ανάπτυξης, όπου κορυφές ισοπεδώνονται για να γίνουν αιολικά πάρκα και εύφορη γη μετατρέπεται σε πάρκα φωτοβολταϊκών με πρόσχημα την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, υλοποιούνται παράλληλα και επενδύσεις «μαύρης» ανάπτυξης, που είναι ο κατεξοχήν υπεύθυνος για την κρίση αυτή. Το ελληνικό κράτος έχει παραχωρήσει δυο θαλάσσιες περιοχές Δυτικά & Νοτιοδυτικά του νησιού, σχεδόν 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, στην κοινοπραξία Exxon Mobil/Helleniq Energy για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων.

Τα θαλάσσια «οικόπεδα» που έχουν παραχωρηθεί για εξορύξεις, δεν είναι απλά ένας όγκος θαλασσινού νερού. Αποτελούν τμήμα ενός οικοτόπου παγκόσμιας οικολογικής αξίας, της Ελληνικής Τάφρου, μιας υποθαλάσσιας οροσειράς, στα ανοιχτά των ακτών μας από το Ιόνιο, τα νότια της Κρήτης μέχρι και τη Ρόδο, με χαράδρες που ξεπερνούν τα 5 χλμ. σε βάθος. Η σημασία της περιοχής αυτής για τη βιοποικιλότητα, τα προστατευόμενα είδη που φιλοξενεί και τους μοναδικούς πληθυσμούς τους (φυσητήρες, ζιφιοί, δελφίνια, χελώνες, φώκιες, βαθιά κοράλλια κ.ά.) έχει αποτυπωθεί εδώ και χρόνια στην Εθνική Νομοθεσία, σε Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς αλλά και Διεθνείς Συμβάσεις. Πρόκειται για μια θάλασσα γεμάτη ζωή, έναν θησαυρό φυσικού πλούτου που κληρονομήσαμε και οφείλουμε να διαφυλάξουμε για τις επόμενες γενιές. 

Η ελληνική πολιτεία, όχι μόνο δεν κάνει τα απαραίτητα βήματα για την προστασία της περιοχής από τους κινδύνους που ήδη αντιμετωπίζει (μείωση βιοποικιλότητας, πλαστική και χημική ρύπανση, κλιματική αλλαγή, θαλάσσια ηχορύπανση από χρήση σόναρ, συχνή διέλευση πλοίων με μεγάλη ταχύτητα κ.ά.) αλλά είναι η ίδια που τη θέτει σε ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο, επιτρέποντας να γίνει περιοχή σεισμικών ερευνών και εξορυκτικό πεδίο. Η Επιτροπή Φύση 2000, γνωμοδοτικό όργανο του κράτους για το συντονισμό, την παρακολούθηση και αξιολόγηση των πολιτικών και μέτρων προστασίας της ελληνικής βιοποικιλότητας, επισημαίνει ότι το Πρόγραμμα Έρευνας και Εξόρυξης Υδρογονανθράκων που εγκρίθηκε απειλεί την ελληνική φύση. Τονίζει μάλιστα ότι μαζί με τον περιβαλλοντικό πλούτο, τίθεται σε κίνδυνο η οικονομική δραστηριότητα των ευρύτερων περιοχών, κυρίως ο τουρισμός και η πρωτογενής παραγωγή. Οι επιπτώσεις των εξορύξεων λοιπόν δεν περιορίζονται στην υποβάθμιση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, που είναι δεδομένη σε όλα τα στάδια της εξορυκτικής διαδικασίας. Η βιομηχανία αυτή ενέχει εξίσου σοβαρούς κινδύνους για το χερσαίο περιβάλλον, τη δημόσια υγεία, την τοπική οικονομία, αλλά και την ειρήνη, όπως, άλλωστε, χαρακτηριστικά αναφέρεται στη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του Προγράμματος: 

«ακόμα και με τον πιο προσεκτικό σχεδιασμό, μελέτη και εφαρμογή ορθών διαδικασιών, βέλτιστων πρακτικών και κατάλληλης εκπαίδευσης του προσωπικού, μπορούν να συμβούν περιστατικά ατυχημάτων όπως: απόρριψη καυσίμων, πετρελαίου, αερίων, χημικών και επικίνδυνων υλικών, έκρηξη σε γεώτρηση πετρελαίου ή αερίου (blowout), πυρκαγιές (στις εγκαταστάσεις ή τον περιβάλλοντα χώρο), μη προγραμματισμένη απώλεια της εγκατάστασης και γεγονότα διακοπής λειτουργίας, φυσικές καταστροφές και οι επιπτώσεις τους στις δραστηριότητες (για παράδειγμα πλημμύρες, σεισμοί) και πόλεμος ή δολιοφθορά». 

Πρόκειται για επιλογή που ενδέχεται να αλλάξει για πάντα την ταυτότητα του τόπου και τις ζωές μας. 

Οι κάτοικοι του τόπου, φυσικά, ενημερωθήκαμε τελευταίοι. Με μοναδικό άμεσο έσοδο για την Περιφέρεια ένα 5% επί του φορολογητέου εισοδήματος (όχι του τζίρου) των εταιριών, αν και όταν αυτές εμφανίσουν κέρδη, όπως ρητά αναγράφεται στις συμβάσεις παραχώρησης που υπέγραψε με νόμο το ελληνικό κράτος και χωρίς καμία ασφάλιση/αποζημίωση σε περίπτωση ζημιάς από φυσικά αίτια (π.χ. σεισμοί), αναρωτιόμαστε, αξίζει το ρίσκο; Πόσο δε μάλλον όταν το εξορυκτικό πεδίο βρίσκεται πάνω στο ενεργό σεισμικό ρήγμα του Ελληνικού Τόξου, γεγονός που αυξάνει το ρίσκο αστοχιών και ατυχημάτων, ενώ λόγω του τεράστιου βάθους των εξορύξεων (περίπου 4000μ.) μειώνονται δραματικά οι δυνατότητες έγκαιρης και αποτελεσματικής παρέμβασης. Π.χ. το μεγαλύτερο ατύχημα διαρροής πετρελαίου στην ιστορία έγινε το 2010 στην εξέδρα Deepwater Horizon στον Κόλπο του Μεξικού, σε βάθος βυθού 1220μ..

#σεισμικές

Πρόσφατα ολοκληρώθηκαν οι σεισμικές έρευνες στην περιοχή προκειμένου να εντοπιστούν πιθανοί στόχοι γεωτρήσεων. Ήδη από το πρώτο αυτό στάδιο, οι αρνητικές επιπτώσεις στη θαλάσσια ζωή και το συνολικό θαλάσσιο οικοσύστημα, είναι πολύ σοβαρές, Οι έρευνες αυτές απαιτούν τη χρήση πολύ ισχυρού ηχοβολισμού για να διαπεράσουν τον φλοιό της γης και μάλιστα με εντατικό ρυθμό, ανά 10 περίπου δευτερόλεπτα, καθόλη τη διάρκεια της μέρας, επτά ημέρες την εβδομάδα, για ολόκληρους μήνες! Ειδικά για τα θαλάσσια θηλαστικά, μπορεί να είναι μοιραίες για την επιβίωση των πληθυσμών τους, αφού μπορεί να προκαλέσουν: προσωρινό ή μόνιμο τραύμα, αλλαγή συμπεριφοράς: χρόνος κατάδυσης, προσανατολισμός κ.ά., ακόμα και θάνατο. Όπως αναφέρεται στην ίδια τη μελέτη του Προγράμματος «Αν κάποια από τα θαλάσσια θηλαστικά εκλείψουν, οι ασθένειες θα αρχίσουν να εξαπλώνονται ανεξέλεγκτα στην τροφική αλυσίδα και η διαταραχή του οικοσυστήματος θα μεγαλώσει σημαντικά, οδηγώντας το σε πιθανή κατάρρευση. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα ακόμα μεγαλύτερη αστάθεια για το φυσικό περιβάλλον, συνολικότερα, υποβάθμιση του θαλάσσιου πλούτου και απώλεια μέρους της ποικιλίας της ζωής εν κατακλείδι».

Ο τρόπος που έγινε η πρώτη φάση αυτών των σεισμικών των ερευνών το 2022, είναι ενδεικτικός του πως γίνονται τα πράγματα. Ενώ οι έρευνες ξεκίνησαν εν κρυπτώ στις 25 Οκτώβρη, μετά τις καταγγελίες μας εκδόθηκε Nautex στις 8 Νοέμβρη, μαζί με θριαμβευτικές ανακοινώσεις από τον πρωθυπουργό. Η προσφυγή περιβαλλοντικών οργανώσεων στο ΣτΕ σχετικά με τις έρευνες αυτές, που ακόμα και σήμερα προβάλλεται ως εμπόδιο στα χρονοδιαγράμματα των εταιριών, εκδικάστηκε αφού οι έρευνες είχαν ξεκινήσει! Η ανεξάρτητη «Διακριτή Μονάδα Περιβάλλοντος» που περιλαμβάνονταν στους Περιβαλλοντικούς Όρους με τους οποίους εγκρίθηκε το Πρόγραμμα και υποτίθεται ότι θα έλεγχε την κοινοπραξία, μετά τις καταγγελίες μας ότι ήταν ανύπαρκτη, μας έγινε γνωστό ότι υπάρχει και αποτελείται από τρία υψηλόβαθμα στελέχη της ExxonMobil! Αντίστοιχα, η ίδρυση Παρατηρητηρίων τα οποία θα δημοσιοποιούσαν τα στοιχεία, δεν έγινε ποτέ! Η δεύτερη φάση των ερευνών πραγματοποιήθηκε στην περιοχή προ ολίγων μηνών. Σε αίτημα που καταθέσαμε το Μάρτιο του 2024 προς το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης και την Επιτροπή Περιβάλλοντος και Χωροταξίας σχετικά με το κατά πόσο τηρήθηκαν οι προβλεπόμενοι περιβαλλοντικοί όροι, έως σήμερα δεν έχουμε λάβει καμία απάντηση. 

#έπεται

Εάν τα αποτελέσματα των σεισμικών ερευνών είναι ενθαρρυντικά για την ύπαρξη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, το επόμενο βήμα είναι η δοκιμαστική γεώτρηση. Το στάδιο αυτό απαιτεί υποδομές υποστήριξης - logistics (λιμάνια, αποθήκες, δεξαμενές) για τη μεταφορά, αποθήκευση και επεξεργασία χημικών ουσιών και εκρηκτικών αλλά και για την αποθήκευση άλλων ογκωδών αναλώσιμων και, μάλιστα, για αυτές τις υποδομές οι εταιρείες δικαιούνται κρατικές ενισχύσεις! Γι’ αυτό το τελευταίο διάστημα πλήθος δημοσιευμάτων κάνουν αναφορά στις πιέσεις που ασκούν οι εταιρίες για εύρεση χώρων στη στεριά που θα μπορούσαν να κατασκευαστούν οι απαραίτητες εγκαταστάσεις αλλά και κατάλληλου λιμένα. Οι υποστηρικτικές για τις γεωτρήσεις εγκαταστάσεις στη στεριά, είναι μέρος της, εξ ’ορισμού βαριάς και βρώμικης, βιομηχανίας των εξορύξεων. Το Πρόγραμμα, άλλωστε, Έρευνας και Εξόρυξης Υδρογονανθράκων, ενέχει σοβαρούς κινδύνους σε όλα του τα στάδια (έρευνα, παραγωγή, επεξεργασία, μεταφορά κ.ά.) και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος και της υγείας μας δεν είναι μόνο θέμα ενός μεγάλου ατυχήματος. Ενδεικτικό είναι το «όραμα» των υποστηρικτών του προγράμματος για τη Γαύδο και την Παλαιόχωρα, που παρουσιάστηκε το Δεκέμβρη του 2023 στο συνέδριο «Υδρογονάνθρακες, Ενεργειακή Μετάβαση, Υδρογόνο», και απεικονίζεται στις φωτογραφίες.

#αφήγημα

Στα πρωτοσέλιδα των ΜΜΕ, το αφήγημα για κοιτάσματα «μαμούθ» που θα μας κάνουν πλούσιους, θα υπερκαλύψουν τις ανάγκες μας, θα μας παρέχουν φτηνά καύσιμα… δεν έχει αλλάξει από την εποχή της Χούντας. Το κατέρριψε ωστόσο η πραγματικότητα. Δεν έχουν αλλάξει ούτε τα «μέτρα λιτότητας» ούτε οι αυξήσεις στις τιμές, Σήμερα όμως, οι εταιρείες υδρογονανθράκων γνωρίζουν τα μεγαλύτερα κέρδη στην ιστορία τους, ενώ οι πολίτες αδυνατούμε να ανταπεξέλθουμε στο κόστος. 

Το αφήγημα φυσικά συνοδεύεται και από υποσχέσεις για χιλιάδες καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας. Αν εξαιρέσουμε τις εργασίες για τις οποίες οι εταιρίες χρησιμοποιούν πλέον αυτοματοποιημένα συστήματα, αλλά και τις θέσεις που θα καλυφθούν από το εξειδικευμένο προσωπικό που φέρνουν μαζί τους, δεν γνωρίζουμε πόσες «χιλιάδες» θα είναι τελικά αυτές οι θέσεις εργασίας. Ούτε αν θα είναι καλοπληρωμένες, σε μια βιομηχανία που οι θάνατοι και τα εργατικά ατυχήματα δεν έλλειπαν ποτέ, ιδίως στις γεωτρήσεις σε βαθιές θάλασσες. Προφανώς, όπως ορίζει η νομοθεσία, την πρωταρχική ευθύνη να τηρούνται αυστηροί κανονισμοί την έχουν οι εταιρίες. 

Η μόνη εταιρία σήμερα στη χώρα μας που βρίσκεται σε φάση παραγωγής είναι η Energean, στο κοίτασμα του Πρίνου. Προκειμένου να ξεκινήσει παραγωγή από το νέο κοίτασμα «Έψιλον», η εταιρία αιτήθηκε και έλαβε δάνειο (ένα τμήμα με κρατικές εγγυήσεις και ένα τμήμα απευθείας από το ελληνικό κράτος) ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ, χωρίς ωστόσο έως σήμερα να έχει αντληθεί σταγόνα. Παράλληλα, με λογιστικά τερτίπια, εμφάνισε ζημίες και προχώρησε στην εφαρμογή προγράμματος εξυγίανσης, απολύοντας 191 έμπειρους εργαζόμενους για να προσλάβει στη θέση τους 150 ανειδίκευτους με χαμηλότερο μισθολόγιο, οι οποίοι όμως αδυνατούσαν να δια-χειριστούν με ασφάλεια την ομαλή λειτουργία των εγκαταστάσεων. Οι απολυμένοι εργαζόμενοι τα τελευταία χρόνια βρίσκονταν στα δικαστήρια με την εταιρία και παρόλο που πρόσφατη απόφαση τους δικαιώνει, δεν έχουν επιστρέψει στη δουλειά τους. Δικαστήριο επίσης εκκρεμεί για τα σοβαρά κενά ασφαλείας που οδήγησαν σε έκρηξη σε δεξαμενή, κενά ασφαλείας για τα οποία είχαν προειδοποιήσει οι εργαζόμενοι.

«Η συντήρηση γίνεται μόνο κατόπιν εορτής. Με το σκεπτικό πως ό,τι λειτουργεί δεν το αγγίζουμε. Καταλαβαίνετε τι εννοώ. Ασχολούνται με τη συντήρηση μόνο όταν σταματάει η λειτουργία του συστήματος. Οι περισσότερες πλατφόρμες, λοιπόν, δουλεύουν οριακά... Όλοι θέλουν να κερδίσουν όσο το δυνατόν περισσότερα, όσο το δυνατόν γρηγορότερα, με τα λιγότερα μπερδέματα». 

Τζέηκ Μόλλου, πρ. εργαζόμενος σε πλωτές εξέδρες στη βόρεια θάλασσα.

 #exxon

Στα κοιτάσματα της Κρήτης μισθώτρια εταιρία με ποσοστό 70% είναι η αμερικανική πολυεθνική ExxonMobil, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων στον κόσμο. Την ώρα που η πολιτεία μας της στρώνει κόκκινο χαλί, η εταιρία αυτή -που στο παρελθόν έχει κριθεί ένοχη για ζημιές στο περιβάλλον και καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανά τον κόσμο- είναι κατηγορούμενη σε πολλές δικαστικές υποθέσεις, όχι μόνο για τη συνεισφορά της στην κατάρρευση του κλίματος, αλλά και γιατί γνώριζε τις επιπτώσεις μα απέκρυψε την αλήθεια, χρηματοδοτώντας εκστρατείες παραπληροφόρησης και ασκώντας πιέσεις για να μην εφαρμοστούν πολιτικές για το κλίμα.

Σε ανάλυση του για το πραγματικό κόστος των εξορύξεων, το ΔΝΤ συμπεραίνει ότι οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων επιδοτούνται απ’ όλους εμάς με εκατομμύρια δολάρια, καθημερινά! Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι ρυπαίνοντες δεν πληρώνουν δεκάρα για τα κόστη που επωμίζονται οι κυβερνήσεις εξαιτίας της καύσης των υδρογονανθράκων. Σε αυτά τα κόστη περιλαμβάνεται η ζημιά που προκαλείται στους τοπικούς πληθυσμούς από τη ρύπανση της ατμόσφαιρας καθώς και στους ανθρώπους σε όλον τον κόσμο από τις πλημμύρες, ξηρασίες και καταιγίδες που πυροδοτεί η αλλαγή του κλίματος.

Ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, καταλόγισε «τραγική απληστία» και ανηθικότητα στις εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου και κάλεσε τις κυβερνήσεις να φορολογήσουν τα υπερκέρδη τους. Πριν από λίγο καιρό, η ExxonMobil δεν δίστασε να μηνύσει την Ε.Ε. για έκτακτο φόρο ύψους 1,3 δισ. δολαρίων που επέβαλε στα κέρδη της. Την ίδια ώρα ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας κέρδιζε 101.096 $ τη μέρα και οι μέτοχοι μοιράστηκαν 30 δισ. δολάρια. 

Με την πορεία της ExxonMobil έχει συναντηθεί πολλάκις και η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της επαρχίας Άτσε της Ινδονησίας. Όταν το Ταμείο για τα Διεθνή Εργατικά Δικαιώματα βοήθησε τους χωρικούς της περιοχής να υποβάλουν μήνυση στην ExxonMobil επειδή πλήρωσε ινδονήσιους στρατιώτες για να τους κακοποιήσουν βάναυσα, το State Department έπνιξε την υπόθεση, λέγοντας στα δικαστήριο ότι δεν ήταν δυνατή η δικαστική διερεύνηση της, επειδή υπήρχε κίνδυνος πιθανόν σοβαρών επιπτώσεων σε ζωτικά συμφέροντα των Ηνωμένων πολιτειών. 

Στη χώρα μας πάλι, η εταιρεία αυτή, όπως αναφέρουν πρόσφατα δημοσιεύματα, ζητά «διευκολύνσεις» στις διαδικασίες αδειοδοτήσεων και εγγυήσεις ότι δεν θα υπάρξουν αντιδράσεις από τους κατοίκους στις περιοχές που δραστηριοποιείται…

#Περιφέρεια / Ισπανία / Κύπρος

Όταν πριν κάποια χρόνια, το ισπανικό κράτος παραχώρησε θαλάσσιες περιοχές για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων, στις Βαλεαρίδες νήσους και τα Κανάρια νησιά, ανέλαβαν οι Περιφέρειες (ως όφειλαν!) να ενημερωθούν και να ενημερώσουν τον τοπικό πληθυσμό για το θέμα. Αναγνωρίζοντας μάλιστα ότι εξορύξεις και τουρισμός δεν συμβαδίζουν, έθεσαν οι ίδιοι στους κατοίκους το ερώτημα αν πρέπει να αλλάξουν το περιβαλλοντικό και τουριστικό τους μοντέλο για την αναζήτηση πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οι Περιφέρειες σε αυτά τα νησιά της Ισπανίας, που ζουν από τον τουρισμό και την αλιεία, τελικά όχι μόνο πέτυχαν την ακύρωση όλων των σχεδίων για εξορύξεις στις θάλασσες τους, αλλά προκειμένου να διατηρήσουν τον πραγματικό πλούτο των θαλασσών τους, ανέδειξαν το αίτημα βασισμένοι στη Σύμβαση της Βαρκελώνης (την οποία έχει υπογράψει και η Ελλάδα) για την προστασία της Μεσογείου και πέτυχαν, το 2018, την ανακήρυξη του Διαδρόμου Μετανάστευσης Κητωδών ως Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή.

Την ίδια χρονιά, τον Οκτώβριο του 2018, η Περιφέρεια Κρήτης καλούνταν να γνωμοδοτήσει για τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές Νοτιοδυτικά και Δυτικά της Κρήτης. Εκείνη η συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου δεν προβλήθηκε ιδιαίτερα από τα τοπικά ΜΜΕ, λες κι επρόκειτο για δευτερεύον θέμα η μετατροπή των θαλασσών μας σε βαριά βιομηχανική ζώνη. Χαρακτηριστικό είναι ότι ψήφισαν μόνο 17 σύμβουλοι (10 υπέρ και 7 κατά) από ένα σύνολο 51 μελών! Η διαδικασία ολοκληρώθηκε κανονικά και λίγους μήνες μετά, υπογράφτηκαν και οι αντίστοιχες συμβάσεις. Πλέον είμαστε ένα βήμα πριν την δοκιμαστική γεώτρηση, αλλά ακόμα δεν είναι σαφές αν θα υπάρχει έλεγχος από την Περιφέρεια για το αν και κατά πόσο τηρούνται οι ελάχιστοι περιβαλλοντικοί όροι που έχουν τεθεί. 

Για το τι μέλλει γενέσθαι, αξίζει να δούμε τι έγινε, όχι σε κάποια τριτοκοσμική χώρα πολλά χρόνια πριν, αλλά στην γειτονική μας Κύπρο προ δεκαετίας. Τότε, τέσσερις μεγάλες βιομηχανικές μονάδες (μονάδα υγρής ιλύος, χημική μονάδα αποθήκευσης κ.ά. ) εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της Λάρνακας, προκειμένου να χρησιμοποιούνται από τις εταιρείες εξόρυξης υδρογονανθράκων. Η κατασκευή και η λειτουργία των αυτών εγκαταστάσεων συνάντησε, όπως είναι φυσικό, την έντονη αντίδραση πολιτών και τοπικών παραγόντων, οι οποίοι συμμετείχαν σε διαδηλώσεις, υπέβαλαν αναφορές στην Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καθώς και καταγγελίες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και προσέφυγαν στα τοπικά δικαστήρια κατά της κυβέρνησης της Κύπρου. 

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετά από έλεγχο, εντόπισε πολυάριθμες ελλείψεις στο πλαίσιο της διαδικασίας λήψης απόφασης και στις διαδικασίες αδειοδότησης των εγκαταστάσεων. Ο Γενικός Ελεγκτής της Κυπριακής Δημοκρατίας είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ότι πρόκειται για: «πολιτικό ζήτημα έμμεσης επιρροής και πίεσης που ασκείται στις κρατικές αρχές από τις εταιρείες εκμετάλλευσης». 

#ειρήνη 

Η επιλογή της χώρας μας να παραχωρήσει σε εταιρείες την έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων παρουσιάζεται ως στρατηγικής σημασίας απόφαση, με την οποία η Ελλάδα αναβαθμίζει τον ρόλο της σε πολύτιμο ενεργειακό κόμβο της Ευρώπης και διασφαλίζει έτσι την ευρύτερη γεωπολιτική σταθερότητα στην περιοχή. Μια σύντομη ματιά όμως στην σύγχρονη ιστορία φανερώνει ακριβώς το αντίθετο, τη διαχρονική σχέση των ενεργειακών πόρων με τις πολεμικές συρράξεις. 

Οι αυξανόμενοι ανταγωνισμοί για τον έλεγχο των ΑΟΖ, των κοιτασμάτων και των δικτύων μεταφοράς, όχι μόνο δεν έχουν οδηγήσει σε σταθερότητα την περιοχή, αντιθέτως έχουν δώσει ώθηση σε μια νέα τρελή κούρσα κοστοβόρων στρατιωτικών εξοπλισμών. Άλλωστε οι πετρελαϊκές, όπου κι αν δραστηριοποιούνται, απαιτούν υψηλές στρατιωτικές δαπάνες που θα εγγυώνται την ασφάλεια των επενδύσεων τους. 

«Η Περιοχή του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου αποτελεί και πάλι ένα εκρηκτικό γεωπολιτικό μέτωπο. Η ανακάλυψη υποθαλάσσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου είχε ως συνέπεια να συγχωνευτούν παλιές και νέες συγκρούσεις έχοντας ως επίκεντρο την Ελλάδα και την Τουρκία, συμπαρασύροντας όμως και πολλές άλλες χώρες. Αυτά τα νερά αποτελούσαν αιτία πιθανής ανάφλεξης ανάμεσά τους και πριν από την ανακάλυψη των κοιτασμάτων αλλά αυτή προσέδωσε μία νέα τοξικότητα. 

Πόλεμοι έχουν ξεκινήσει για πολύ πιο ασήμαντους λόγους σε σύγκριση με όσα διακυβεύονται εδώ και η επόμενη δεκαετία φαίνεται έτοιμη να προσφέρει πολυάριθμες αφορμές αντιπαράθεσης που θα μπορούσα να βγουν εκτός ελέγχου ακόμα κι αν καμία πλευρά δεν επιθυμεί μία γενικευμένη σύρραξη». 

Τιμ Μάρσαλ, πολεμικός ανταποκριτής, διπλωματικός συντάκτης, συγγραφέας best sellers για τη γεωπολιτική και τη διπλωματία. 

Όσο κι αν οι εξορύξεις υδρογονανθράκων παρουσιάζονται ως «ανάπτυξη», που θα φέρουν -υποτίθεται- τη συλλογική και την ατομική ευημερία, οι λαοί ξέρουν ότι αυτοί είναι που θα πληρώσουν το τίμημα.